คณะกรรมการความปลอดภัย: เปลี่ยนความน่าเบื่อให้เป็นพลังสร้างสรรค์ พนักงานแฮปปี้ ธุรกิจเติบโต!

จักรพันธ์ ภวังคะรัตน์

กรรมการและเลขาธิการ สมาคมบริหารทรัพย์สินแห่งประเทศไทย

Head of Property and Asset Management, JLL Thailand

19 March 2025

บทนำ: เมื่อความปลอดภัยไม่ใช่แค่เรื่องของกฎระเบียบ

ถ้าพูดถึง "คณะกรรมการความปลอดภัย" หลายคนอาจนึกถึงภาพการประชุมที่เต็มไปด้วยตัวเลขสถิติ กฎระเบียบ และรายงานอุบัติเหตุที่ดูเคร่งขรึมและเป็นทางการ แต่ในความเป็นจริง คณะกรรมการนี้มีศักยภาพที่จะเป็นศูนย์กลางของ "พลังบวก" และ "ความคิดสร้างสรรค์" ที่ช่วยทำให้ที่ทำงานปลอดภัยขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ

ลองคิดดูว่า... ถ้าการประชุมคณะกรรมการความปลอดภัยเต็มไปด้วยความสนุกสนาน พนักงานมีส่วนร่วมมากขึ้น และแนวคิดใหม่ๆ ถูกนำไปใช้จริง มันจะช่วยทำให้บริษัทประสบความสำเร็จได้อย่างไร?

บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจวิธีเปลี่ยน "คณะกรรมการความปลอดภัย" ให้กลายเป็นพื้นที่สร้างสรรค์ที่ส่งผลดีทั้งต่อพนักงานและองค์กร

1. เปลี่ยนจาก “ตรวจจับข้อผิดพลาด” เป็น “ร่วมออกแบบความปลอดภัย”

หนึ่งในปัญหาหลักของคณะกรรมการความปลอดภัย คือการทำงานที่มุ่งเน้นไปที่ "การตรวจจับข้อผิดพลาด" หรือ "การลงโทษ" เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ แต่แทนที่จะทำให้พนักงานตื่นตัว กลับทำให้พวกเขารู้สึกกดดันและไม่อยากมีส่วนร่วม

แนวทางใหม่: ใช้แนวคิด Design Thinking

แทนที่จะมองหาความผิด ลองเปลี่ยนแนวทางเป็นการ "ออกแบบความปลอดภัยร่วมกัน" โดยใช้หลักการของ Design Thinking ซึ่งมี 5 ขั้นตอนหลัก

1. Empathize (เข้าใจปัญหาของพนักงาน) – สำรวจว่าพนักงานเจอปัญหาอะไรในแต่ละวัน เช่น พื้นที่อับอากาศ เครื่องมือชำรุด หรือพฤติกรรมเสี่ยง

2. Define (กำหนดปัญหาที่แท้จริง) – แทนที่จะบังคับใช้กฎแบบแข็งทื่อ ลองตั้งคำถามว่า "ทำไมพนักงานไม่ปฏิบัติตามกฎ?" อาจพบว่าปัญหาเกิดจากความไม่สะดวกของอุปกรณ์หรือขาดความเข้าใจ

3. Ideate (ระดมสมองหาวิธีแก้ปัญหา) – เปิดให้พนักงานมีส่วนร่วมในการเสนอแนวทาง เช่น การปรับปรุงพื้นที่ทำงาน หรือสร้างเครื่องมือช่วยลดความเสี่ยง

4. Prototype (ทดลองแนวคิดใหม่) – ลองใช้วิธีใหม่ๆ เช่น การเปลี่ยนเครื่องมือให้ใช้งานง่ายขึ้น หรือการออกแบบพื้นที่ทำงานให้ปลอดภัยกว่าเดิม

5. Test (ทดสอบและปรับปรุง) – ดูว่าการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ช่วยลดอุบัติเหตุและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานหรือไม่

เมื่อพนักงานรู้สึกว่าพวกเขาเป็นส่วนหนึ่งของการออกแบบความปลอดภัย พวกเขาจะมีแรงจูงใจในการปฏิบัติตามมาตรการมากขึ้น

2. เปลี่ยนกฎระเบียบให้เป็นเรื่องสนุกผ่านกิจกรรมและเกม

ความปลอดภัยไม่จำเป็นต้องเป็นเรื่องน่าเบื่อ! บริษัทหลายแห่งนำแนวคิด "Gamification" มาใช้เพื่อให้พนักงานมีส่วนร่วมในมาตรการความปลอดภัยมากขึ้น

ตัวอย่างกิจกรรมที่ทำให้ความปลอดภัยสนุกขึ้น

✅ "Safety Bingo" – ให้พนักงานทำภารกิจความปลอดภัย เช่น ตรวจสอบอุปกรณ์ หรือรายงานจุดเสี่ยงเพื่อสะสมแต้ม และแลกของรางวัล

✅ "Escape Room - สถานการณ์ฉุกเฉิน" – จำลองสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น ไฟไหม้ หรือสารเคมีรั่วไหล แล้วให้พนักงานช่วยกันหาวิธีหนีออกจากห้อง

✅ "Safety Meme Challenge" – ให้พนักงานสร้างมีมหรือวิดีโอสั้นเกี่ยวกับความปลอดภัย แล้วให้ทุกคนโหวตไอเดียที่ดีที่สุด

✅ "VR Training" – ใช้เทคโนโลยี Virtual Reality ให้พนักงานฝึกซ้อมรับมือกับอุบัติเหตุในสภาพแวดล้อมเสมือนจริงล

การทำให้เรื่องความปลอดภัยเป็นเรื่องสนุกช่วยให้พนักงานจดจำและปฏิบัติตามกฎได้ดีกว่าการอ่านคู่มือเพียงอย่างเดียว

3. ส่งเสริมวัฒนธรรม “พูดได้ ฟังเป็น”

หนึ่งในอุปสรรคสำคัญของการพัฒนาความปลอดภัย คือพนักงานไม่กล้าพูดถึงปัญหาหรือเสนอแนวคิดใหม่ๆ เพราะกลัวจะถูกตำหนิ

แนวทางสร้างวัฒนธรรมเปิดกว้าง

📢 "Safety Suggestion Box" – ให้พนักงานสามารถเสนอความคิดเห็นหรือปัญหาเกี่ยวกับความปลอดภัยโดยไม่ต้องเปิดเผยตัวตน

👂 "CEO Listening Sessions" – ให้ผู้บริหารเปิดโอกาสให้พนักงานแสดงความเห็นและรับฟังปัญหาจริงๆ💬 "Safety Coffee Chat" – แทนที่จะจัดประชุมเคร่งเครียด ลองเปลี่ยนเป็นการพูดคุยสบายๆ เพื่อให้พนักงานรู้สึกผ่อนคลายและกล้าแชร์ความคิดเห็น

เมื่อพนักงานรู้สึกว่าความคิดเห็นของพวกเขามีค่า พวกเขาจะมีส่วนร่วมในการทำให้ที่ทำงานปลอดภัยขึ้นมากกว่าเดิม

4. วัดผลและฉลองความสำเร็จ

ความปลอดภัยที่ดีขึ้นควรมีการวัดผลที่ชัดเจน เช่น

📉 ลดจำนวนอุบัติเหตุหรือการร้องเรียนเกี่ยวกับความปลอดภัย

📈 เพิ่มความพึงพอใจของพนักงานต่อสภาพแวดล้อมการทำงาน

💡 มีไอเดียใหม่ๆ ที่ช่วยทำให้การทำงานปลอดภัยขึ้นและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ไอเดียการฉลองความสำเร็จ

🏆 "Safety Champion Award" – ให้รางวัลแก่พนักงานที่มีส่วนช่วยให้ที่ทำงานปลอดภัยขึ้น

🎉 "Safety Day" – จัดกิจกรรมพิเศษ เช่น การสัมมนา เกม หรือเวิร์กช็อป

📣 "Wall of Fame" – ติดภาพพนักงานที่เสนอไอเดียดีๆ เกี่ยวกับความปลอดภัย

เมื่อพนักงานรู้ว่าความพยายามของพวกเขาถูกมองเห็นและได้รับการยอมรับ พวกเขาจะมุ่งมั่นทำให้ที่ทำงานปลอดภัยขึ้นอย่างต่อเนื่อง

สรุป: เมื่อความปลอดภัยกลายเป็นวัฒนธรรม ธุรกิจก็เติบโต

การสร้าง "คณะกรรมการความปลอดภัย" ให้มีประสิทธิภาพไม่ใช่แค่การบังคับใช้กฎ แต่คือการเปลี่ยนแปลงวิธีคิดของทั้งองค์กร เมื่อพนักงานมีส่วนร่วม สนุกกับการทำงาน และรู้สึกเป็นเจ้าของความปลอดภัยที่เกิดขึ้นในที่ทำงาน

✅ เปลี่ยนจาก "ตรวจจับข้อผิดพลาด" เป็น "ร่วมออกแบบความปลอดภัย"

✅ ใช้เกมและกิจกรรมสร้างการมีส่วนร่วม

✅ เปิดโอกาสให้พนักงานพูดและแสดงความคิดเห็น

✅ วัดผลและฉลองความสำเร็จ

เมื่อความปลอดภัยเป็นเรื่องของทุกคน องค์กรก็จะเติบโตไปพร้อมกับพนักงานที่มีความสุขและปลอดภัยมากขึ้น

Acknowledgement:

"This article was generated with the assistance of ChatGPT, an AI language model, and subsequently reviewed and edited by the author.