“Building Services Engineer ยุค Net Zero – วิศวกรที่โลกต้องการ” EP.3: Digital Transformation – เมื่ออาคารฉลาด วิศวกรต้องนำเกม
- Chakrapan Pawangkarat
- May 17
- 1 min read
จักรพันธ์ ภวังคะรัตน์
Head of Property and Asset Management, JLL Thailand
เลขาธิการ สมาคมบริหารทรัพย์สินแห่งประเทศไทย
17 May 2025
ในยุคที่อาคารติดเซนเซอร์ได้ทุกจุด วิเคราะห์ข้อมูลได้แบบเรียลไทม์ และเปิดปิดระบบอัตโนมัติโดยไม่ต้องใช้มือ…
วิศวกรอาคารไม่อาจพึ่งแค่ “ประสบการณ์” อีกต่อไป
แต่ต้องมี “เครื่องมือ + ข้อมูล + ความเข้าใจ” เพื่อใช้เทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์สูงสุด
⸻
Smart Building ต้องมาคู่กับ Smart Engineer
Digital Transformation ไม่ใช่แค่ติดตั้งเทคโนโลยี แต่คือ “การเปลี่ยนวิธีคิดและวิธีทำงาน” ของคนในระบบ โดยเฉพาะวิศวกรระบบอาคาร
ตัวอย่างเทคโนโลยีสำคัญที่เปลี่ยนบทบาทวิศวกรในอาคารเขียว:
• BMS / BAS (Building Management System):
ควบคุมอัตโนมัติ + ดูข้อมูลได้แบบ Real-time
• IoT Sensors:
วัดอุณหภูมิ ความชื้น จำนวนคน คุณภาพอากาศ CO₂ PM2.5 – ช่วยให้ปรับระบบตามพฤติกรรมการใช้งานจริง
• CMMS (Computerized Maintenance Management System):
บริหารแผนซ่อมบำรุงแบบดิจิทัล วางแผนงานแบบ Proactive ไม่ใช่รอให้ของพังแล้วค่อยแก้
• Digital Twin:
จำลองอาคารแบบ 3 มิติ + ระบบจริง ทำให้ตรวจสอบ วิเคราะห์ และปรับปรุงการทำงานได้แม่นยำยิ่งขึ้น
⸻
3 ข้อคิดสำหรับวิศวกรในโลกดิจิทัล
1. “วิเคราะห์มากกว่าจำ”
• แทนที่จะจำค่า Setpoint – ใช้ Dashboard ดูแนวโน้ม
• วิเคราะห์ว่าทำไมพลังงานสูงผิดปกติ แล้วหาวิธีแก้ให้ตรงจุด
2. “ตั้งคำถามกับระบบ”
• ระบบอัตโนมัติไม่ได้หมายความว่า Perfect
• วิศวกรที่เก่ง ต้องกล้าตั้งคำถามกับตัวเลขและเส้นกราฟที่เห็น
3. “เชื่อมโยงคนกับข้อมูล”
• ถ่ายทอดข้อมูลที่ซับซ้อนให้ทีมช่างเข้าใจและปฏิบัติได้
• ไม่ใช่แค่รู้เรื่องระบบ แต่รู้วิธีสื่อสารกับคนด้วย
⸻
เปลี่ยน “การดูแลระบบ” เป็น “การจัดการข้อมูลเพื่อการตัดสินใจ”
อดีต:
• ใช้กระดาษจด Log sheet
• เช็ค AHU/Chiller ตามรอบ
• ซ่อมเมื่อมีแจ้งซ่อม
ปัจจุบัน:
• ดูค่าพลังงานแบบเรียลไทม์
• วางแผนซ่อมตามอายุอุปกรณ์ + Performance
• ใช้ AI คาดการณ์ความเสี่ยงก่อนระบบเสีย
⸻
บทสรุป: วิศวกรที่เก่งไม่ใช่แค่ “ซ่อมเก่ง” แต่ต้อง “คิดเก่ง ใช้เทคโนโลยีเป็น”
Digital Transformation ไม่ได้มาแย่งงานวิศวกร
แต่มาช่วยให้วิศวกรมีเวลา “คิด วิเคราะห์ และพัฒนาอาคารให้ดีขึ้น”
เมื่ออาคารฉลาดขึ้น วิศวกรต้องฉลาดกว่า
และถ้าเราปรับตัวได้ก่อน เราจะเป็นคนที่ “ขับเคลื่อนระบบ” ไม่ใช่แค่ “อยู่ในระบบ”
